ସାଂସଦ ପଦ ହରେଇବା ପରେ ରାହୁଲଙ୍କୁ ଲାଗିଲା ଆଉ ଏକ ଝଟକା, ଏତେ ବର୍ଷ ଯାଏଁ କରିପାରିବେ ନାହିଁ...
ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ଆଉ ଲୋକସଭାର ସଦସ୍ୟ ନୁହଁନ୍ତି । ଶୁକ୍ରବାର ଲୋକସଭା ସଚିବାଳୟ ତାଙ୍କୁ ଅଯୋଗ୍ୟ ଘୋଷଣା କରିଛି । 2019 'ମୋଦୀ ଉପନାମ' ମାନହାନୀ ମାମଲାରେ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ଗୁଜୁରାଟ କୋର୍ଟ ଦ୍ୱାରା ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । ତାଙ୍କୁ 2 ବର୍ଷ କାରାଦଣ୍ଡରେ ଦଣ୍ଡିତ କରାଯାଇଛି, ଏହା ପରେ ଲୋକସଭା ସଚିବାଳୟ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି । ବର୍ତ୍ତମାନ ତାଙ୍କର ସଂସଦର ସଦସ୍ୟତା ସମାପ୍ତ ହୋଇଛି । କିନ୍ତୁ ରାହୁଲଙ୍କ ପାଇଁ ବଡ ଝଟକା ହେଉଛି ଯେ ସେ 6 ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିପାରିବେ ନାହିଁ ।
ଲୋକ ପ୍ରତିନିଧୀ ଅଧିନିୟମ, 1951 ର ଧାରା 8 (3) ଅନୁଯାୟୀ ଯଦି କୌଣସି ସାଂସଦ କିମ୍ବା ବିଧାୟକଙ୍କୁ 2 କିମ୍ବା 2 ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ଦଣ୍ଡିତ କରାଯାଏ, ତେବେ ସେମାନଙ୍କର ସଦସ୍ୟତା (ସଂସଦ ଏବଂ ବିଧାନସଭାରୁ) ବାତିଲ ହୋଇଯିବ । କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଦଣ୍ଡ ଅବଧି ଶେଷ ହେବା ପରେ ସେମାନେ ମଧ୍ୟ 6 ବର୍ଷ ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିବାକୁ ଅଯୋଗ୍ୟ ଅଟନ୍ତି । ଏହି ଆଇନର ଧାରା 8 (3) ରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଯଦି ଜଣେ ସାଂସଦ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇ ଦୁଇ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ଜେଲ ଦଣ୍ଡ ଭୋଗନ୍ତି ନାହିଁ, ତେବେ ତାଙ୍କୁ ଅଯୋଗ୍ୟ କରାଯାଇପାରିବ ।
ଆଇନର ବିଭାଗରେ ଯାହା ଲେଖାଯାଇଛି :-
ଏହି ଆଇନର ଧାରା 8 (4) ରେ ମଧ୍ୟ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହେବାର ତିନି ମାସ ପରେ ଅଯୋଗ୍ୟତା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ତେବେ 2013 ରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଏହି ବିଭାଗକୁ ଖଣ୍ଡନ କରିଥିଲେ । ଏହାର ଅର୍ଥ କେବଳ ଏକ ଆବେଦନ କରି କିଛି ଘଟିବ ନାହିଁ । ଦୋଷୀ ସାଂସଦଙ୍କୁ ଟ୍ରାଏଲ କୋର୍ଟର ଦଣ୍ଡ ବିରୋଧରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଆଦେଶ ସୁରକ୍ଷିତ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ।
ଏହାପୂର୍ବରୁ, ଜୁଲାଇ 10, 2013 ର ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଲିଲି ଥୋମାସ୍ ବନାମ ୟୁନିଅନ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆରେ କହିଥିଲେ ଯେ କୌଣସି ସାଂସଦ ସଦସ୍ୟ (ସାଂସଦ), ବିଧାନସଭା ସଦସ୍ୟ (ବିଧାୟକ) କିମ୍ବା ବିଧାନ ପରିଷଦ ସଦସ୍ୟ (ଏମ୍.ଏଲ.ସି.) ଏକ ଅପରାଧ ଘଟାଇ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇ ସର୍ବନିମ୍ନ 2 ବର୍ଷ କାରାଦଣ୍ଡରେ ଦଣ୍ଡିତ ହେଲେ, ସେ ତୁରନ୍ତ ପ୍ରଭାବ ସହିତ ଗୃହର ସଦସ୍ୟତା ହରାଇଲେ ।
ବାସ୍ତବରେ, 2019 ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ କର୍ଣ୍ଣାଟକର କୋଲାରରେ ଏକ ରାଲିରେ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ କହିଥିଲେ, 'ସମସ୍ତ ଚୋରମାନେ କିପରି ମୋଦୀଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ଉପନାମ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି ।' ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ବିଜେପି ବିଧାୟକ ତଥା ଗୁଜରାଟର ପୂର୍ବତନ ମନ୍ତ୍ରୀ ପୂର୍ଣ୍ଣେଶ ମୋଦୀ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ବିରୋଧରେ ମାନହାନି ମକଦ୍ଦମା ଦାୟର କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଗୁରୁବାର ଦିନ ସୁରଟ ଜିଲ୍ଲା କୋର୍ଟ ତାଙ୍କୁ ଏହି ମାମଲାରେ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିଛନ୍ତି । ଯଦିଓ ତାଙ୍କୁ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ବିରୋଧରେ ଆବେଦନ କରିବାକୁ 30 ଦିନ ସମୟ ଦିଆଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ କୋର୍ଟଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ହେତୁ ସେ ନିଜେ ସଂସଦର ସଦସ୍ୟତାରୁ ବଞ୍ଚିତ ହୋଇଛନ୍ତି ।